Prezydent Andrzej Duda podczas konferencji prasowej poinformował, że zawetuje dwie z trzech ustaw mających zreformować sądy. Do Sejmu zostaną odesłane ustawy o KRS i Sądzie Najwyższym. Zapowiedział, że po współpracy z ekspertami przedstawi poprawione ustawy za dwa miesiące.

W swojej wypowiedzi prezydent nie wspomniał nic na temat ustawy o ustroju sądów powszechnych, ale jego rzecznik poinformował, że ta ustawa zostanie podpisana.

Podczas przemówienia prezydent stwierdził, że wymiar sprawiedliwości musi zostać naprawiony na płaszczyźnie proceduralnej, formalnej, a także etycznej.

Przy każdych nominacjach sędziowskich mówię o tym, jakie są moje, jako prezydenta Rzeczpospolitej, oczekiwania wobec sędziów – że będą fachowcami, że będą etyczni i krystalicznie uczciwi, a immunitet sędziowski będzie rzeczywiście tylko kwestią techniczną, że będą wydawali wyroki tak, jak przysięgają, bezstronnie, według swojego sumienia.

Prezydent stwierdził, że jest to szczególnie ważne dla zwykłych ludzi, którzy przed sądem oczekują sprawiedliwości. Potępił również słowa sędziów o „najwyższej kaście” i trudach życia za pensję o wysokości 10 tysięcy złotych oraz wyrok wobec byłej poseł Barbary Sawickiej, która nie została skazana pomimo oczywistej korupcji.

Ale zmiana musi nastąpić w taki sposób, aby nie doszło do rozdzielenia społeczeństwa i państwa. Bo to rozdzielenie następuje wtedy, kiedy ludzie mają poczucie niesprawiedliwości ze strony wymiaru sprawiedliwości, a także i wtedy, kiedy państwo staje się dla nich opresyjne i zaczynają się bać swojego państwa.

Prezydent zaznaczył, że od piątku rozmawiał z wieloma ekspertami w dziedzinie prawa i etyki, a przede wszystkim z Zofią Romaszewską, która uczuliła go, aby nie dopuścił do powrotu czasów, w których prokurator generalny ma niemal nieograniczoną władzę. Stwierdził również, że w polskiej tradycji prawnej prokurator generalny nie miał władzy nad Sądem Najwyższym, a takiej zapowiedzi nie było również w programie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości. Prezydent wyraził także ubolewanie, że projekt tej ustawy nie był mu przedstawiony wcześniej, ponieważ nie mógł zawczasu odbyć konsultacji podobnie jak „większość innych podmiotów zainteresowanych”. Te przyczyny zostały wskazane jako zawetowanie ustawy o Sądzie Najwyższym, a także powiązanej z nim ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa.

Prezydent zaapelował również o opamiętanie się polityków, szczególnie opozycyjnych, a ich wypowiedzi uznał za przekraczające wszelkie normy.

Przypomniał, że demonstracje są czymś normalnym w kraju demokratycznym, ale nie wolno za ich pomocą nawoływać do obalenia rządu.

WJB