Rozmowa o podziale obciążeń między sojusznikami, w tym o wydatkach na obronność, ma być jednym z głównych tematów podczas czwartkowego spotkania szefów państw i rządów Sojuszu w Brukseli.
Andrzej Duda, który spotkał się z Jensem Stoltenbergiem przed miniszczytem, podkreślał, że będzie to jedna z ważniejszych kwestii. O sprawie tej chce przede wszystkim rozmawiać prezydent USA Donald Trump. Stany Zjednoczone, które ponoszą główny ciężar działań NATO, naciskają na sojuszników, by zwiększyli swoje wydatki obronne.
[related id=”18996″]
„Informowałem pana sekretarza generalnego, jakie są nasze plany, przede wszystkim legislacyjne. Wczoraj wieczorem rozmawiałem z wicepremierem Morawieckim, jako ministrem finansów, na temat tych planów, które podejmujemy, żeby wydatki wzrosły” – zaznaczył prezydent.
Andrzej Duda podkreślił, że Polska ma przeznaczać 2,2 PKB na bezpieczeństwo i obronę do 2020 r., a do 2030 r. – 2,5 proc. PKB. – Pan premier Morawiecki potwierdził, że te ustalenia są przyjęte i że to będzie realizowane. Tak że mogłem dziś to powtórzyć panu sekretarzowi generalnemu.
Jak poinformował, rozmawiał ze Stoltenbergiem również na temat planowanych jesienią rosyjskich manewrów Zapad, o zaangażowaniu Polski w koalicję antyterrorystyczną, sytuacji na Bliskim Wschodzie i zwiększaniu obecności NATO w naszym regionie.
Sekretarz generalny NATO potwierdził w czwartek w Brukseli, że Sojusz Północnoatlantycki przystąpi do międzynarodowej koalicji przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu (IS). Zastrzegł, że decyzja ta nie będzie oznaczała zaangażowania w misje bojowe.
[related id=”16711″ side=”left”]
Stoltenberg ogłosił ww. decyzję, którą dzień wcześniej uzgodnili ambasadorowie państw NATO, na kilka godzin przed spotkaniem przywódców państw sojuszniczych. Jak podkreślił, ruch ten jest „wyraźnym sygnałem jedności w walce z terroryzmem”. NATO miało dotąd status obserwatora międzynarodowej koalicji do walki z IS w Syrii i Iraku.
Sojusznicy mają podczas czwartkowego miniszczytu rozmawiać o możliwościach i sposobach zwiększenia wysiłków w celu walki z terroryzmem, a także zajmować się jego przyczynami. NATO ma przyjąć plan działania w tej sprawie. Jak poinformował Stoltenberg, Sojusz ma m.in. zintensyfikować w tureckiej przestrzeni powietrznej loty w ramach Lotniczego Systemu Ostrzegania i Kontroli (AWACS), monitorujące aktywność w Syrii i Iraku.
Drugim ważnym tematem dyskusji na szczycie będzie podział obciążeń między sojusznikami. Obecnie tylko USA i cztery inne kraje NATO, w tym Polska, przeznaczają na obronność przynajmniej 2 proc. swego PKB, zgodnie z zobowiązaniem przyjętym na szczycie NATO w Walii w 2014 roku.
Stoltenberg mówił, że spodziewa się, że państwa sojusznicze zgodzą się na przygotowanie planów krajowych określających, jak zamierzają dojść do wymaganego poziomu wydatków, a także odpowiedniego wywiązywania się z innych zobowiązań. Podczas spotkania ma zostać podjęta decyzja zobowiązująca kraje NATO do corocznego składania raportów w tej sprawie.
[related id=”16464″]
Dla Polski ważnym tematem jest zaangażowanie NATO na wschodniej flance. Sekretarz generalny Sojuszu podkreślał, że spodziewa się, że wielu sojuszników z zadowoleniem przyjmie informację o zdolności NATO do wdrożenia wcześniejszych decyzji w sprawie wzmocnienia wschodniej flanki. Jego zdaniem nie będzie jednak prośby o nowe, dodatkowe działania w tym zakresie. „Dla NATO ważne jest przesłanie, że nie chcemy konfrontacji z Rosją, nie chcemy prowokować konfliktu, a tylko mu zapobiegać” – stwierdził Stoltenberg.
Szef MON Antoni Macierewicz powiedział w wywiadzie dla PAP, że liczy na to, iż podczas szczytu Sojuszu zostanie rozstrzygnięta kwestia obecności wojsk NATO i USA w Polsce po 2018 r., do którego są rozpisane obecnie obowiązujące plany.
PAP/JN
